Puszcza Białowieska to nie tylko obszar chroniony pod względem przyrodniczym, ale także teren o wartości historycznej.
Już Władysław Jagiełło wraz z księciem Witoldem w grudniu 1409 roku odbył tu ośmiodniowe łowy, aby zaopatrzyć rycerstwo przed wojną z Zakonem Krzyżackim. Jagiełło zimą 1425/26 podczas szalejącej epidemii schronił się tam z królową Zofią Holsztyńską. Zresztą król często w drodze z Wilna do Krakowa polował w Białowieży, co też czynili kolejni monarchowie. Sam Jagiełło odwiedził Białowieżę ponad 40 razy, po raz ostatni 4 miesiące przed śmiercią. Królewski dwór stacyjny i myśliwski istniał w Starej Białowieży już w XIV wieku. Pod koniec XVI wieku Zygmunt III Waza przeniósł założenie dworskie do Nowej Białowieży, a w miejscu starych rosną dziś czterystuletnie dęby. Być może podczas pobytu w Białowieży w 1546 roku towarzyszyła mu Barbara Radziwiłłówna. Białowieżę odwiedzali również Stefan Batory m.in. po zdobyciu Wielkich Łuków w 1580r. Wieczory uprzyjemniała władcy muzyka pod batutą Krzysztofa Klabona, a kazania głosił autor" Harfy duchownej" nadworny kapelan i jezuita Marcin Laterna. W 1639r. spisano po raz pierwszy dokument regulujący zasady ochrony Puszczy Białowieskiej "Ordynata Puszczy JKMości Leśnictwa Białowieskiego u Kamienieckiego", a król Władysław IV z królową Cecylią Renatą i dworem przybył tu na łowy 9.08.1643r., co opisał Estebanillo Gonzalez dyplomata cesarza. Zniszczony podczas II wojny północnej dwór Wazów, zastąpiono na polecenie Augusta III Sasa nowym, który rozbudowano w 1784r. dla Stanisława Augusta, a zburzono w czasie powstania listopadowego. 11 lat później Białowieża trafiła w ręce zaborcy rosyjskiego na 123 lata. W 1921r. powstał najstarszy w niepodległej Polsce park narodowy. Car Aleksander III w 1881r. zamienił Puszczę na własność prywatną, a w 1886r. uczynił z niej majątek rodziny Romanowów. W roku 1889 rozpoczęto budowę Pałacu liczącego 120 pokojów. Car Aleksander odwiedził Białowieżę tylko raz, zaś Mikołaj II wraz z rodzina był tam pięciokrotnie. Z jego inicjatywy wybudowano nitkę kolei jednotorowej z Hajnówki pod samą carską rezydencję. W ten sposób powstała bogata w ornamenty stacja Białowieża Pałac, a w 1903r. właściwa stacja Białowieża Towarowa, którą współcześnie zamieniono na zabytkowy hotel z restauracją. Wraz z nastaniem niepodległości Białowieża wróciła do macierzy, a szczególnie upodobał ją sobie prezydent Mościcki. W międzywojniu rozebrano upadający pawilon dworcowy Białowieża Pałac, z którego pozostałości można podziwiać do dziś, zaś w 1944 roku wycofujące się oddziały węgierskie podpaliły Pałac, zburzony w latach 60. XX wieku. W 1986r. wpisano budynek Białowieża Towarowa na listę zabytków, w 1988r. dodano do tego wieżę ciśnień, a w 2009r. cały kompleks kolejowy objęto ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Obecnie jest to najlepiej zachowany w Polsce drewniany kompleks kolejowy.









